Jednostka Oświatowa Samorządu Województwa Śląskiego - Program Profilaktyczny "Dorosłość - odpowiedzialność i zagrożenia"

Program Profilaktyczny "Dorosłość - odpowiedzialność i zagrożenia"

Cel programu:

Głównym celem programu jest nabycie wiedzy przez wychowanki o potencjalnych zagrożeniach, na jakie narażony jest młody człowiek rozpoczynający samodzielne, dorosłe życie.

Z celu głównego wynikają następujące cele szczegółowe:

• podniesienie świadomości na temat rzeczywistych rozmiarów procederu, jakim jest handel ludźmi
• uświadomienie zagrożeń związanych z uprawianiem prostytucji
• ukazanie realnych zagrożeń wynikających z podejmowania decyzji o wyjeździe za granicę
• zapoznanie się ze zjawiskiem destrukcyjnych sekt i ruchów religijnych i obnażenie metod werbowania, manipulacji, wprowadzania w błąd, powodujących podejmowanie niekorzystnych decyzji w różnych dziedzinach życia
• nabycie umiejętności właściwego odczytywania i interpretacji różnych dokumentów np. umów bankowych, umów o pracę itd.
• ukazanie korzyści z podejmowania legalnej pracy i dalszego kształcenia się
• podniesienie świadomości z zakresu zagrożeń i odpowiedzialności finansowej po uzyskaniu pełnoletniości
• pobudzenie wychowanek do refleksji nad własnym postępowaniem i przyszłością
• przyjmowanie przez dziewczęta postaw asertywnych, w szczególności radzeniu sobie z presją innych osób
• utrwalenie pojęcia godności osobistej i wolności człowieka
• kształtowanie pozytywnych, akceptowanych społecznie wzorów zachowań

Przewidywany czas realizacji programu: 12 cyklicznych zajęć po 1 godzinie

Grupa docelowa: dziewczęta od 17 do 18 lat

Metody i sposoby realizacji:

• projekcja filmu
• dyskusja
• elementy zajęć warsztatowych
• pogadanka
• prezentacja multimedialna

Materiały potrzebne do realizacji: papier, długopisy, artykuły prasowe, fotografie, rysunki, ulotki, gazety, projektor, notebook.

Propozycja planu zajęć.

1. Wprowadzenie.

• Wyjaśnienie pojęcia dorosłość i dojrzałość.
• Prowadzący zajęcia informuje dziewczęta jakie dorosły obywatel ma prawa a jakie obowiązki.
• Krótkie wprowadzenie do tematów, które będą omawiane na poszczególnych zajęciach.
• Poinformowanie wychowanek o teście z zakresu wiedzy o handlu ludźmi. Test będzie miał charakter konkursowy, wychowanki, które wykażą się największą znajomością tematu otrzymają nagrody: 1. zestaw słuchawek do komputera. 2. pendrive. 3. nagroda niespodzianka.

Celem konkursu jest zmotywowanie wychowanek do zaangażowania w zajęcia i uważnego słuchania, co z pewnością zaprocentuje zdobyciem optymalnej wiedzy z zakresu handlu ludźmi i związanych z tym procederem zagrożeń.

2. Handel ludźmi.

1. Wyjaśnienie pojęcia „handel ludźmi” (prezentacja multimedialna).
2. Naświetlenie skali zjawiska poparte publikacjami prasowymi i statystykami policyjnymi, a także informacjami z fundacji „La strada”.
3. Wyjaśnienie dziewczętom, kto zajmuje się handlem ludźmi i w jakim celu to robi. (Handel organami, niewolnicza praca, prostytucja, praktyki sadystyczne wraz z zabójstwami, porno-przemysł).
4. Sposoby werbowania osób do pracy przez gangi lub nieuczciwych pośredników.
5. Projekcja krótkiego filmu ukazującego mężczyznę, który stał się ofiarą nieuczciwych pośredników i przez kilka miesięcy wykonywał niewolniczą pracę na plantacji we Włoszech.
6. Po projekcji filmu dyskusja na temat pracy za granicą w oparciu o film. Prowadzący podaje informacje jakich ofert należy się wystrzegać oraz jak i gdzie szukać pracy za granicą.

3. Handel ludźmi - zajęcia praktyczne.

1. Projekcja krótkiego filmu pt.: „Historia Pauliny” – w filmie pokazany jest mechanizm działania sprawców (zdobycie zaufania, odpowiedzenie na potrzeby ofiary, oferta przeżycia niezapomnianej przygody). Bohaterka ulega wpływowi manipulacji i naciskom.
2. Prowadzący prosi, aby dziewczęta podzieliły się na małe grupy, poczym rozdaje kartki. Dziewczęta mają za zadanie napisać co Paulina powinna zrobić przed wyjazdem z chłopakiem aby zadbać o swoje bezpieczeństwo. Po wykonaniu zadania jedna z wychowanek wypisuje najczęściej powtarzające się opinie a prowadzący zachęca do dyskusji. Następnie prowadzący informuje o mechanizmach manipulacji i wywierania wpływów, którym to uległa bohaterka filmu i podkreśla, że im wcześniej rozpoznamy zagrożenie, tym większe szanse, że go unikniemy.
3. Dyskusja na temat: „co zrobić w sytuacji, gdy stanę się ofiarą handlu ludźmi”.
4. Prowadzący zapisuje najciekawsze pomysły, po czym przekazuje wychowankom niezbędne informacje i wskazówki, jak należy zachować się, gdy znajdą się w sytuacji krytycznej (niewolnicza praca, zmuszanie do prostytucji), rozdaje ulotki z numerami alarmowymi, informuje o działalności „La Strady” – Fundacji zajmującej się przeciwdziałaniem handlowi ludźmi.

4. Prawdziwe oblicze prostytucji.

1. Wyjaśnienie pojęcia prostytucja, omówienie rodzajów prostytucji (Prezentacja multimedialna).
2. Prowadzący przedstawia na dużym rysunku karykaturalną postać alfonsa, po czym wyjaśnia, kto to jest i w jaki sposób zarabia. Zadaniem wychowanek jest wymienianie charakterystycznych cech tej postaci, które wychowawca zapisuje na rysunku. Celem ćwiczenia jest uświadomienie wychowankom, że alfons jest osobą bezwzględną, żerującą na młodych kobietach, które traktuje jak towar oraz, że prostytucja jest ściśle powiązania z handlem ludźmi.
3. Przyczyny uprawiania prostytucji (podzielone na: dobrowolne i zmuszanie do prostytucji).
4. Omówienie zagrożeń związanych z uprawianiem prostytucji (choroby, ciąża, pobicia, zabójstwo, uzależnienia).
5. Uświadomienie wychowankom, w jakich warunkach muszą „pracować” prostytutki i jakie są wymagania klientów. ( Seks analny, fisting, bondage, sadyzm, piss)..Celem jest uświadomienie, że prostytucja nie jest łatwym zajęciem i wiąże się z utratą godności i poszanowania dla własnego ciała, oraz, że niesie za sobą traumatyczne przeżycia i ból fizyczny.
6. Omówienie skutków uprawiania prostytucji (podział na: fizyczne i psychiczne).
7. Omówienie metod działania osób werbujących młode dziewczęta do „pracy”, jako prostytutki:

• Działania innych prostytutek – zaprzyjaźniają się z potencjalną kandydatką, pokazują się jako szczęśliwe i zadowolone z życia kobiety, afiszują się przed nimi bogactwem i krok po kroku zachęcają dziewczynę do podjęcia decyzji.
• Metoda na „loverboya” – nagle w jakimś mieście pojawia się chłopak, który „zakochuje się” w wybranej dziewczynie. Po kilku tygodniach proponuje jej pracę za granicą lub wspólny wyjazd na wakacje”. Gdy dziewczyna ulega namowom, tuż po przyjeździe jest oddawana w ręce handlarzy żywym towarem.
• Ogłoszenia prasowe i internetowe – oferty pracy za granicą.
• Szantaż – np. nagranie dziewczyny uprawiającej seks i grożenie publikacją nagrania w Internecie bądź pokazania rodzinie. Inny przykład to pożyczenie dziewczynie pieniędzy, następnie naliczanie odsetek, w efekcie czego dziewczyna ma dług, który trudno jej spłacić. Szantażysta proponuje szybkie „odpracowanie” długu. Trwa to zazwyczaj bardzo długo, ale nawet, gdy dziewczyna odda wszystkie pieniądze jest ponownie szantażowana ujawnieniem procederu, jakim się zajmuje.
• Porwanie dziewczyny i zmuszanie do prostytucji.

5. Sprawdzian z zakresu wiedzy o handlu ludźmi.

Test będzie zawierał zarówno pytania zamknięte jak i otwarte, gdzie wychowanki będą mogły udzielić swobodnej wypowiedzi.
Czas trwania około 45 min.
Najciekawsze prace zostaną nagrodzone.

6. Niebezpieczne sekty i ruchy religijne.

1. Ogłoszenie wyników testu pisanego na poprzednich zajęciach i wręczenie nagród.
2. Wyjaśnienie pojęć sekta i ruch religijny (prezentacja multimedialna).
3. Podział sekt: religijne, terapeutyczne, ekonomiczne.
4. Wyjaśnienie wychowankom, dlaczego przynależność do sekt jest niebezpieczna i jakie niesie za sobą skutki na przykładzie konkretnych przypadków. ( Działalność „Świątyni Ludu”, „Kościół Zjednoczeniowy Moona”, „Niebo”).
5. Prowadzący przybliża postać guru, omawia jego cechy osobowościowe, które sprawiają, że przyciąga do siebie ludzi.
6. Sposoby werbowania do sekt ( bombardowanie miłością, gotowe recepty na życie, znajomość odpowiedzi na każde pytanie, posługiwanie się biblią, sprawianie wrażenia, że jest się kimś wyjątkowym, wybranym).
7. Prowadzący podaje nazwy i omawia działalność poszczególnych sekt i ruchów religijnych i wyjaśnia, dlaczego są niebezpieczne.
8. Dyskusja na temat sekt. Prowadzący stara się odpowiadać na pytania wychowanek.
9. Przekazanie niezbędnych informacji jak uniknąć zwerbowania do sekty.

7. Praca w Polsce i zagranicą.

1. Prowadzący zadaje pytanie: „ dlaczego młody człowiek ma trudności ze znalezieniem pracy”?
2. Jedna z wychowanek zapisuje na tablicy podane przez inne wychowanki przyczyny problemów z zatrudnieniem. Następnie prosi wychowanki, aby każda w kilku zdaniach opowiedziała, jaka jest jej wymarzona praca. Dyskusja na ten temat.
3. Prowadzący prosi, aby dziewczęta podzieliły się na małe grupy, poczym rozdaje kartki. Zadaniem dziewcząt jest wcielenie się w rolę przedsiębiorców (wymyślając branżę) chcących zatrudnić młodą dziewczynę. Na kartkach zapisują, jakie cechy powinna mieć pracownica, którą zatrudniliby w swojej firmie. Prowadzący zbiera kartki, zapisuje wymagania poszczególnych grup, a następnie prosi wychowanki, aby wskazały, które z podanych cech i umiejętności posiadają. Prowadzący wskazuje, czym najczęściej kierują się pracodawcy przy wyborze pracownika, udziela informacji jak należy się zachować na rozmowie kwalifikacyjnej, o najczęściej popełnianych błędach i zbyt wygórowanych wymaganiach.
4. Prowadzący informuje wychowanki o realiach pracy za granicą. Ukazuje korzyści i straty jakie płyną z zatrudnienia poza granicami Polski. Wskazuje również instytucje i legalne biura pośrednictwa pracy a także wręcz ulotki z numerami telefonów i szeregiem informacji z fundacji „La Strada”.

8. Praca w Polsce.

• Ukazanie korzyści z pracy legalnej i niekorzyści płynących z podejmowania pracy „na czarno”.
• Działalność gospodarcza. Prowadzący informuje co należy zrobić, aby założyć własną firmę , jakie są opłaty, formalności oraz koszty związane z prowadzeniem działalności.
• Prowadzący informuje o konsekwencjach prawnych i zagrożeniach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (kredyty, wchodzenie w spółki, podatki, dotrzymywanie umów, certyfikaty, koncesje, SANEPID itp.).

9. Odpowiedzialność finansowa w życiu dorosłym.

• Ukazanie wychowankom, z czym wiąże się podpisywanie różnego rodzaju umów. Kim jest żyrant i jaka odpowiedzialność na nim ciąży. Ważność umów przez telefon, prawo do  odstąpienia od umowy.
• Poinformowanie wychowanek o konsekwencjach jakie płyną z udostępniania innym dokumentów, podrabianie podpisów, bycia wspólnikiem „na papierze” itp.
• Ukazanie wychowankom jak złudne mogą być wszelkiego rodzaju promocje i „atrakcyjne” oferty, szybkie kredyty, „mini ratki”.
• Poinformowanie o pułapkach kredytowych, kiedy można wziąć kredyt a kiedy powinno się go wystrzegać.

10. Odpowiedzialność finansowa w życiu dorosłym - zajęcia praktyczne.

1. Prowadzący prosi dziewczęta, aby podzieliły się na małe grupy.
2. Każda grupa otrzymuje dwie umowy kredytowe na np. samochód. Umowy są tak skonstruowane, aby ta, która wydaje się korzystna była niekorzystną i na odwrót. Zadaniem wychowanek jest wskazanie, którą z umów by podpisali i umotywować, dlaczego. Po wykonaniu zadania prowadzący wskazuje niekorzystne warunki umowy i jaka kwotę realnie człowiek musiałby spłacić po jej podpisaniu. Zadanie to powinno zmusić do refleksji, że każdą umowę zanim się podpisze należy dokładnie przeanalizować. Dyskusja na ten temat.
3. Prowadzący informuje, na co należy zwracać uwagę zaciągając kredyt, czego się wystrzegać i gdzie można się odwołać.

11.  Jestem na swoim.

1. Prowadzący zadaje dziewczętom pytanie: „Jak myślą, ile kosztuje przeciętnie utrzymanie mieszkania i ile przeznacza się w tym na opłaty i jedzenie”. Dyskusja na ten temat.
2. Następnie prowadzący na przykładzie zapisuje na tablicy koszt utrzymania. Podaje też kwotę dochodów.
3. Zadaniem wychowanek jest podanie, z czego można ich zdaniem zrezygnować, aby zaoszczędzić trochę pieniędzy. Następnie rozpoczyna się dyskusja na temat jak warto prowadzić gospodarstwo domowe, aby nie popaść w długi.
4. Prowadzący informuje wychowanki, co to jest wspólnota małżeńska, rozdzielność majątkowa i jakie to niesie za sobą skutki oraz jakie korzyści może mieć kobieta żyjąca w związku partnerskim a jakie w małżeńskim. Jaką odpowiedzialność bierze się za męża czy partnera, co przysługuje a do czego nie mamy prawa.

12. Podsumowanie zajęć.

1. Prowadzący zadaje wychowankom pytanie: „ które z zajęć były dla ciebie najbardziej ciekawe i dlaczego? A następnie: „czego brakowało i co twoim zdaniem było nieprzydatne”.
2. Prowadzący prosi, aby jedna z wychowanek wypisała na tablicy najważniejsze informacje jakie wychowanki zapamiętały ze wszystkich zajęć.

Autor programu: Joanna Kruczkowska